หลุมพรางสู่การเป็นหนี้ ที่คน Gen Z ควรระวัง !

โดย ฉัตรี ชุติสุนทรากุล CFP® สมาคมนักวางแผนการเงินไทย
TSI_Article_FL_102_หลุมพรางสู่การเป็นหนี้ ที่คน Gen Z ควรระวัง_Thumbnail
Highlight

เมื่อพูดถึงการก่อหนี้ของคนแต่ละวัย พบว่า Gen Z ก่อหนี้เร็วมาก เพราะเป็นวัยที่สร้างงานสร้างรายได้ได้ค่อนข้างเร็ว ทำให้มีเงินจับจ่ายใช้สอยเร็วตามไปด้วย ที่สำคัญเป็นวัยที่ตัดสินใจใช้จ่ายอย่างรวดเร็วและถี่มาก หมดไปกับสินค้าฟุ่มเฟือย ดังนั้น เพื่อป้องกันการเป็นหนี้ท่วมหัวโดยไม่รู้ตัว ควรหลีกเลี่ยงหลุมพราง “ของมันต้องมี” หยุดก่อหนี้เพื่อการบริโภค และให้ความสำคัญกับการทำบัญชีรายรับ – รายจ่าย เพื่อพาตัวเองให้พ้นภัยการใช้จ่ายเกินตัว

Gen Z คือคนที่เกิดช่วงปี 2541 - 2555 (ช่วงอายุ 10 - 25 ปี) ซึ่งเป็นเจนเนอเรชันที่เกิดหลัง Gen Y โดย Gen Z เป็นวัยที่ใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่บนโลกออนไลน์ สื่อสารผ่านอินเทอร์เน็ตเป็นหลัก เป็นคนกล้าคิดนอกกรอบ สามารถนำเทคโนโลยีมาผนวกรวมกับองค์ความรู้ที่มี แล้วต่อยอดสร้างเป็นอาชีพใหม่บนโลกออนไลน์ เช่น YouTuber, TikToker ขายของ Online หรือมีรายได้จากการเล่นเกม จึงเห็นวัยนี้เป็นผู้ประกอบการหน้าใหม่บนโลกออนไลน์ สามารถสร้างรายได้ตั้งแต่อายุยังน้อย หรือมีรายได้ตั้งแต่อยู่ในวัยกำลังศึกษาเล่าเรียน

 

เมื่อ Gen Z ออกสู่ตลาดแรงงานแล้ว มีแนวโน้มว่าชอบทำงานหลายอย่าง ยอมเปลี่ยนงานบ่อยเพื่อค้นหาสิ่งที่ใช่ และหารายได้เสริมจากสิ่งที่ชอบ ดังนั้น จึงมักมีรายได้หลายทาง ทั้งรายได้จากงานประจำและรายได้จากงานเสริม ซึ่งการมีรายได้จากหลากหลายช่องทางนั้น ยากต่อการประเมินกระแสเงินสดรับในแต่ละเดือน หากมีค่าใช้จ่ายคงที่เยอะเกินไป เช่น การผ่อนค่างวดต่าง ๆ อาจทำให้เกิดการขาดสภาพคล่องได้ในเดือนที่รายได้เสริมไม่เป็นไปตามคาดการณ์

 

Gen Z เป็นวัยที่สร้างรายได้ได้เร็ว กำลังซื้อจึงสูงขึ้นอย่างรวดเร็วเช่นกัน ประกอบกับความนิยมในการรับสื่อแบบสั้น ๆ เข้าใจง่าย ทำให้การตัดสินใจซื้อจึงเป็นแบบ “จ่ายเร็ว จ่ายครั้งละไม่มาก แต่จ่ายถี่ ๆ ” และมักจะจ่ายไปกับสิ่งที่ไม่ค่อยได้ใช้ ทำให้สร้างหนี้ท่วมหัวโดยไม่รู้ตัว จากข้อมูลสถิติเครดิตบูโร การเป็นหนี้ของคน Gen Z เพิ่มขึ้นในอัตราที่สูงกว่าคนเจนอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็น Gen Y, Gen X หรือ Baby Boomers

TSI_Article_FL_102_หลุมพรางสู่การเป็นหนี้ ที่คน Gen Z ควรระวัง_01

เหตุแห่งหนี้ของคน Gen Z คือ การใช้เงินเพลินจนเกินรายได้ที่คาดว่าจะหาได้ ที่สำคัญมักเป็นหนี้บริโภค ด้วยเหตุว่า “ของมันต้องมี” ซึ่งหนี้บริโภคเป็นหนี้ที่คนวัยนี้ไม่ควรมี

 

หนี้บริโภค คือ หนี้ที่เกิดจากการกู้เงินมาใช้จ่ายเพื่อการบริโภค หรือเพื่อสร้างความสุขสบายในชีวิตประจำวัน โดยลืมคำนึงถึงประโยชน์ที่แท้จริงจากการซื้อสินค้าและบริการนั้น ๆ และลืมคำนึงถึงทางเลือกอื่นที่ประหยัดกว่า เช่น การยืดระยะเวลาการเปลี่ยนรุ่นโทรศัพท์มือถือ และสินค้าเทคโนโลยีต่าง ๆ หรือการเลือกแบรนด์สินค้าที่ราคาต่ำกว่าแต่ให้อรรถประโยชน์ที่ใกล้เคียงกัน

 

หลุมพรางที่ Gen Z ควรระวัง เพราะอาจจะนำไปสู่การเป็นหนี้บริโภค

“ของมันต้องมี” เพราะโปรโมชันลดแรง และราคาสินค้าต่อชิ้นไม่แพง

  • Double Day โปรโมชัน อาจทำให้สนุกกับการซื้อของออนไลน์ เพราะตื่นเต้นกับส่วนลด จนกดซื้อของที่ไม่จำเป็นต้องใช้จริง ๆ มาเก็บไว้
  • โปรโมชันอาจทำให้ตุนของเกินความจำเป็น เช่น กดซื้อสินค้าหลายรายการพร้อมกันเพื่อฟรีค่าจัดส่ง สุดท้ายก็ใช้ไม่หมด
  • ซื้อของที่ราคาต่อชิ้นไม่แพง ซื้อเดือนละหลาย ๆ รายการ โดยทุกรายการที่ซื้อมีโปรโมชัน แต่สุดท้ายปลายเดือน เงินเหลือไม่พอจ่ายค่าครองชีพที่จำเป็น เช่น ค่าเช่าที่พัก ค่าอาหาร เป็นต้น

 

“ของมันต้องมี” เพราะเพื่อน ๆ มี หรือต้องการตามแฟชั่น หรือต้องการเข้าสังคม หรือเพื่อความสะดวกสบาย

  • จ่ายค่าจัดงานวันเกิดแบบอลังการเพื่อถ่ายรูปลง Social media สร้างตัวตนบนโลกออนไลน์ เพื่อได้รับการยอมรับในหมู่เพื่อน
  • ซื้อความสุขโดยการทำเล็บ ซื้อคอร์สเสริมความงาม ที่เกินความสามารถในการจ่าย
  • ซื้อความสะดวกสบาย เช่น การใช้บริการ Delivery วันละหลาย ๆ รอบ
  • การสมัครเป็นสมาชิกดูความบันเทิงออนไลน์ หรือการกดซื้อไอเท็มในเกมออนไลน์

 

“ของมันต้องมี” เพราะมีนโยบายผ่อน 0%

  • ตัดสินใจซื้อสินค้าเพราะมีให้ผ่อน 0% โดยคิดว่าจ่ายไหว แต่ลืมคำนวณว่าเงินค่างวดที่ผ่อนต่อเดือน จากทุกรายการที่กำลังผ่อนอยู่ และที่จะผ่อนเพิ่มนั้น ชนเพดาน 20% ของรายได้แล้วหรือยัง หากชนเพดานแล้วก็ไม่ควรเพิ่มรายการผ่อน 0% ใหม่เข้ามา จนกว่าจะทำการผ่อนสินค้าบางรายการครบแล้ว
  • หากมีทั้งรายได้แบบประจำ (เงินเดือน) และรายได้จากทางอื่น การพิจารณาเข้าร่วมนโยบายผ่อน 0% ของคน Gen Z ควรวางแผนแบบระมัดระวัง โดยค่างวดของทุกรายการที่ผ่อนอยู่รวมกันต่อเดือน ไม่ควรเกิน 20% ของรายได้แบบประจำ
  • ระวังหนี้ที่เกิดจากบัตรเครดิต และหนี้สินเชื่อส่วนบุคคล เพราะอัตราดอกเบี้ยสูงถึง 16% ต่อปี

 

นอกจากระวังหลุมพรางอันนำไปสู่การเป็นหนี้แล้ว คน Gen Z ควรให้ความสำคัญกับการทำบัญชีรายรับ - รายจ่าย เพื่อให้ตัวเองรู้เท่าทันการซื้อด้วยอารมณ์ และพาตัวเองให้พ้นภัยการใช้จ่ายเกินตัว

 

ในฝั่งรายรับ ให้แยกระหว่างรายได้แบบประจำที่ได้เท่ากันทุกเดือน กับรายได้เสริมจากแหล่งอื่น ๆ และรายได้จากการทำธุรกิจออนไลน์ออกจากกัน และควรศึกษาเรื่องภาษีบุคคลธรรมดาเพิ่มเติมด้วย เนื่องจากรายได้แต่ละประเภท มีสิทธิประโยชน์ทางภาษีที่แตกต่างกัน

 

ส่วนฝั่งรายจ่าย ควรจดบันทึกทุกครั้งที่มีการจ่ายเงินออก โดยพยายามจัดหมวดหมู่ค่าใช้จ่าย เพื่อนำมาวิเคราะห์ว่าใช้เงินไปกับสินค้าและบริการประเภทไหนมากเกินไป เพื่อปรับปรุงการใช้จ่ายให้สมเหตุสมผลมากขึ้น และหากมีรายได้จากการประกอบธุรกิจออนไลน์ ก็ควรแยกค่าใช้จ่ายส่วนตัวและค่าใช้จ่ายทางธุรกิจออกจากกันอย่างชัดเจน

 

ก่อนตัดสินใจซื้อสินค้า และบริการใด ๆ ขอให้พึงระลึกไว้เสมอว่า “ซื้อของที่ต้องมี ระวังแถมหนี้บริโภค”


สำหรับใครที่สนใจ เรียนรู้เกี่ยวกับสินเชื่อรูปแบบต่าง ๆ การประเมินความพร้อมและสิ่งที่ควรทำก่อนก่อหนี้ สามารถเรียนรู้เพิ่มเติมผ่าน e-Learning หลักสูตร “รู้ก่อนเป็นหนี้ จะได้ไม่รู้งี้ทีหลัง” ได้ฟรี!!! >> คลิกที่นี่

 

หรือเรียนรู้การบริหารจัดการหนี้เมื่อเริ่มมีปัญหา โดยอธิบายขั้นตอนและวิธีการแก้ไขปัญหาหนี้ด้วยตนเอง และการเจรจากับเจ้าหนี้เพื่อปรับโครงสร้างหนี้ สามารถเรียนรู้เพิ่มเติมผ่าน e-Learning หลักสูตร “เป็นหนี้แล้วจัดการยังไง” ได้ฟรี!!! >> คลิกที่นี่


บทความที่เกี่ยวข้อง