มรดกให้ลูกหลานจากสิทธิประโยชน์มนุษย์เงินเดือน

โควิดไม่เพียงแต่ทำให้ธุรกิจล้มหาย คนตกงาน บางคนที่โชคร้ายถึงขั้นเสียชีวิตเลยก็มี คนที่มีทรัพย์สินเยอะ ลูกหลานก็คงไม่เดือดร้อน (ถ้าไม่ทะเลาะแย่งมรดกกันเอง) ส่วนคนทำงานเป็นลูกจ้าง ลำพังเงินเดือนที่ได้ก็แทบไม่พอใช้ ตายไปลูกหลานจะเอาจากไหนมาใช้จ่าย

อย่าเพิ่งหมดหวังนะ พวกเราคนที่เป็นพนักงานกินเงินเดือน หรือลูกจ้างแบบพนักงานรายวัน เรายังมีกองทุนประกันสังคมเป็นมรดกให้ลูกได้ ตรงนี้ผู้ประกอบการบางรายยังมีความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง คิดว่าการจ้างลูกจ้างแบบเป็นพนักงานรายวันไม่ใช่รายเดือนแล้วจะไม่ต้องขึ้นทะเบียนเข้าระบบประกันสังคม ซึ่งเป็นความเข้าใจผิดเพราะไม่ว่าลูกจ้างจะเป็นพนักงานรายวันหรือรายเดือนก็ตาม หากมีการจ้างตั้งแต่ 1 คนขึ้นไป ก็ถือว่าต้องขึ้นทะเบียนเป็นนายจ้าง และลูกจ้างก็ต้องขึ้นทะเบียนเป็นผู้ประกันตนด้วยเช่นกัน ยกเว้นกิจการที่เป็นข้อยกเว้นเท่านั้น

ทั้งนี้ กองทุนประกันสังคมได้ให้สิทธิประโยชน์คุ้มครองผู้ประกันตนในกรณีเสียชีวิตที่ไม่ได้เกิดจากการทำงาน คือเมื่อผู้ประกันตนถึงแก่ความตาย ทายาทของผู้ประกันตน สามารถรับสิทธิประโยชน์ 3 อย่าง คือ ค่าทำศพ เงินสงเคราะห์ และเงินบำเหน็จชราภาพ

เรามาดูเฉพาะกรณีผู้ประกันตน ม.33 ม.39 เสียชีวิตนะ เนื่องจากผู้ประกันตนส่วนใหญ่อยู่ใน 2 มาตรานี้ ทายาทจะได้รับ สิทธิอะไรบ้าง?

ผู้ประกันตนมาตรา 33 คือ ลูกจ้างที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 15 ปีบริบูรณ์ และไม่เกิน 60 ปีบริบูรณ์ในวันเข้าทำงาน และทำงานอยู่ในสถานประกอบการที่มีลูกจ้าง ตั้งแต่ 1 คนขึ้นไป

ผู้ประกันตนมาตรา 39 คือ ผู้ประกันตนที่ลาออกจากงาน แต่ต้องการรักษาสิทธิประกันสังคมให้ต่อเนื่องโดยสมัครใจ  และมีเงื่อนไขคือ ต้องนำส่งเงินสมทบมาแล้วไม่น้อยกว่า 12 เดือน และออกจากงานไม่เกิน 6 เดือน ไม่เป็นผู้รับประโยชน์ทดแทนกรณีทุพพลภาพจากกองทุนประกันสังคม

กรณีที่ผู้ประกันตน ม.33 ม.39 ถึงแก่ชีวิต โดยไม่ใช่เหตุที่มาจากการทำงาน และได้มีการจ่ายเงินสมทบมาแล้ว 1 เดือน ภายในระยะเวลา 6 เดือน ก่อนเดือนที่เสียชีวิต  สิทธิที่จะได้รับมีดังนี้

เป็นเงินที่ทางประกันสังคมจ่ายเพื่อช่วยเหลือการจัดการศพของผู้ประกันตน เป็นจำนวน 50,000 บาท ให้กับผู้จัดการศพ ผู้จัดการศพ คือบุคคลที่ผู้ประกันตนทำหนังสือระบุไว้ แต่หากผู้ประกันตนจะไม่ได้ระบุไว้ จะดำเนินการจ่ายให้กับผู้ที่จัดการศพจริง โดยต้องมีเอกสารระบุจากสถานที่จัดการศพ ทั้งนี้ ต้องได้จ่ายเงินสมทบอย่างน้อย 1 ใน 6 เดือน ก่อนเดือนที่เสียชีวิต ซึ่งอาจเป็นบุคคลต่างๆ ดังต่อไปนี้

• บุคคลที่ผู้ประกันตนทำหนังสือระบุให้เป็นผู้จัดการศพ และได้เป็นผู้จัดการศพผู้ประกันตน
• สามี ภรรยา บิดา มารดา หรือบุตรของผู้ประกันตน ซึ่งมีหลักฐานแสดงว่าเป็นผู้จัดการศพของผู้ประกันตน
• บุคคลอื่นที่มีหลักฐานแสดงว่าเป็นผู้จัดการศพผู้ประกันตน

เป็นเงินที่สำนักงานประกันสังคมจะจ่ายให้แก่บุคคลที่ผู้ประกันตนได้ทำหนังสือระบุไว้เป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อให้เป็นผู้มีสิทธิได้รับเงินสงเคราะห์ แต่หากผู้ประกันตนไม่ได้ทำหนังสือระบุชื่อใครไว้ สำนักงานประกันสังคมจะนำเงินสงเคราะห์นั้นมาเฉลี่ยจ่ายให้กับสามีหรือภรรยา บิดา มารดา หรือบุตรของผู้ประกันตนในจำนวนเท่าๆ กัน

***เงินสงเคราะห์กรณีผู้ประกันตนถึงแก่ความตายนั้นจะจ่ายตามจำนวนและระยะเวลาที่ผู้ประกันตนจ่ายสมทบไว้ก่อนถึงแก่ความตาย ดังนี้

• หากผู้ประกันตนส่งเงินสมทบตั้งแต่ 36 เดือนขึ้นไป แต่ไม่ถึง 120 เดือน หรือ 3 ปี แต่ไม่ถึง 10 ปี จะได้รับเงินสงเคราะห์ในอัตราร้อยละ 50 ของค่าจ้างเฉลี่ย 4 เดือน
• หากผู้ประกันตนส่งเงินสมทบ 120 เดือนขึ้นไป หรือ 10 ปี จะได้รับเงินสงเคราะห์ในอัตราร้อยละ 50 ของค่าจ้างเฉลี่ย 12 เดือนขึ้นไป

ตัวอย่างเช่น

• หากผู้ประกันตน ม.33 มีเงินเดือนเฉลี่ยอยู่ที่ 40,000 บาท จ่ายเงินสมทบให้ประกันสังคมแล้ว 40 เดือน หากเสียชีวิต ทายาทจะได้รับประโยชน์ ดังนี้

ส่วนผู้ประกันตนมาตรา 39 จะได้รับ 9,600 บาท มาจากฐานค่าจ้าง 4800 บาท x 50% x 4 = 9,600 บาท

• หากผู้ประกันตน ม.33 มีเงินเดือนเฉลี่ย 12 เดือนสุดท้ายอยู่ที่ 40,000 บาท จ่ายเงินสมทบให้ประกันสังคมแล้ว 120 เดือน หากเสียชีวิต ทายาทจะได้รับประโยชน์ ดังนี้
  • ผู้จัดการศพจะได้รับเงินค่าทำศพ 50,000 บาท
  • ทายาทจะได้รับเงินสงเคราะห์ในอัตราร้อยละ 50 ของค่าจ้างเฉลี่ย คือ 15,000 บาท (ฐานค่าจ้างสูงสุด คือ 15,000 บาท แม้ค่าจ้างเฉลี่ย 12 เดือนจะอยู่ที่ 40,000 บาทก็ตาม) สะสม 12 เดือน เป็นเงิน 90,000 บาท มาจาก 15,000 บาท x 50% x 12 เดือน

ส่วนผู้ประกันตนมาตรา 39 จะได้รับ 28,800 บาท มาจากฐานค่าจ้าง 4,800 บาท x 50% x 12 = 28,800 บาท